Vitaliteit betekent keuzes maken. Veelal heel bewuste keuzes die van invloed zijn op je gezondheid, energie- en stress niveau, werkplezier en welbevinden.
Maar welke keuzes neem je? In ons tijdperk hebben we meer keuzes dan ooit. De artikelen over keuzestress vliegen je dan ook om je oren en niet voor niets; de hoeveelheid aan keuzes zorgt ervoor dat mensen stress krijgen en zelfs uitgeput raken. En ik moet je eerlijk bekennen; op zoek naar zoiets simpels als pepernoten voor 5-12 schoot bij mij de cortisol ook enigszins omhoog.
Pepernotenstress
Al zoekende naar wat meer creativiteit in pepernotenland, kwam ik terecht op een website waar ik niet alleen kon kiezen uit kruidnoten, chocolade pepernoten en oud Hollandse pepernoten…
..maar ook uit karamel zeezout, toffee crunch, peanut butter, gember kaneel, anijs kaneel, truffel, tiramisu (en truffel tiramisu), pistache, appeltaart, stroopwafel en karamel macchiato pepernoten …….. en uit pepernoten die smaken naar salmiak, zure matten, kaas, cappuccino, cola, pumpkin spice, framboos, unicorn en bubblegum smaak….. …en ik vergeet bijna de biologische, spelt- of lactosevrij of minder suiker pepernoten.
The paradox of choice
Zoveel keuze om een nootje! Trek de metafoor door naar het dagelijkse leven en dan zien we dat veel mensen last hebben van, wat Barry Schwartz noemt; ‘the paradox of choice’. Met andere woorden;
‘dat we zoveel keuzes hebben zou er toe moeten leiden dat we meer vrijheid en autonomie hebben dan ooit. Toch profiteren we niet van deze keuzevrijheid. Het tegenovergestelde is waar; we raken zo overweldigd door de keuzevrijheid dat deze ons eerder verlamt, we gaan twijfelen en we zijn minder tevreden.’
Zo hoorde ik recentelijk van een moeder dat er bij het kinderdagverblijf waar ze haar kroost naar toe brengt, dat er 9 verschillende thema ruimtes zijn. NEGEN! Goeie grutjes, en dan ben je 4 jaar! Dus tussen pakweg 15.30 en 18.00 uur kun je naar 9 ruimtes. Dat is ongeveer een kwartier per ruimte. Nou ja, dat kan makkelijk, waar doe ik eigenlijk moeilijk over.
Ik moet eerlijk bekennen dat ik ook aardig last heb gehad van keuzestress…Welk dessert? Dan maar van alles een beetje vragen… Welk paar schoenen kopen? Dan maar geen… Welke sport? Dan maar drie tegelijk… Etc.
Met mij is het uiteindelijk redelijk goed gekomen als het gaat om keuzestress. Ik vind inmiddels ‘de kleine’ keuzes in het leven de meest waardevolle. Wat mij betreft zijn dat de grotere keuzes. Bijvoorbeeld als het gaat om mijn gezondheid, hoe ik elke dag met mijn zoon om wil gaan, dat ik mijn ontspanning haal uit wandelen met mijn hond in de natuur, wat mij plezier geeft in mijn werk, dat mijn familie, vrienden en vriendinnen belangrijk zijn etc.
Wat ik er uiteindelijk mee wil zeggen?
Herken jij onderstaande negatieve effecten van keuzestress?
- Verlamming en uitstelgedrag
malen, malen, malen; je blijft beschouwen, redeneren, piekeren en informatie zoeken om maar tot de beste keuze te komen. Je weegt oneindig de ‘voors en tegens’ af en je wordt onzeker. Hierdoor neem je uiteindelijk geen keuze meer omdat er zoveel zijn dat je niet meer weet welke je moet nemen? Je volgt vooral je hoofd en in minder mate je hart.
- Bij voorbaat spijt; hoe meer opties, hoe groter de kans op spijt.
Na het maken van een keuze denk je nog steeds aan de andere keuzes en je geniet dus minder van de gemaakt keuze. Zelfs als deze keuze fantastisch is. Ofwel; je krijgt spijt omdat er zoveel keuzes zijn en je ook een andere, misschien wel betere, leukere, effectievere, had kunnen nemen. Er is sprake van waardevermindering en je bent minder tevreden met het resultaat. Je voelt je misschien zelfs wel wat schuldig.
- In slechte of goede keuzes denken.
Je denkt te falen als je toch die andere keuze hebt gemaakt en je bent bang om een fout te maken. Want wat je kiest, dat ben jij; dat bepaalt jouw identiteit. Een verkeerde keuze heeft dus een negatief effect op wie je bent. Ook door hoge verwachtingen (als er zoveel keuzes zijn, moet er een perfecte/ideale tussen zitten), is er een grote kans op teleurstellingen.
Herken je dit? Neem dan eens de tijd om bewust bij jouw keuzes stil te staan. Wat bieden ze je aan meerwaarde?
- Neem je de keuze voor jezelf of voor jouw omgeving? Voldoe je aan sociale verwachtingen?
- Wil je ze eigenlijk wel nemen of durf je geen nee te zeggen? Kom je dus wel voldoende voor jezelf op?
- Ga je conflicten uit de weg?
- Heb je een perfectionistische inslag en zorgt dat ervoor dat je moeite hebt met het nemen van de ‘juiste’ beslissing?
- Ben je op zoek naar zekerheid? Wil je alles onder controle hebben en de consequenties kunnen overzien? Accepteer je onzekerheid?
- Heb je te hoge verwachtingen van jezelf?
- Ben je vermoeid en heeft dat met jouw keuzestress te maken?
- Moet je die mail wel echt nu beantwoorden (moet? – jij? -die mail? -nu?)?
- Heb je last van het populaire FOMO (fear of missing out) of is het beter als je richting JOMO (joy of missing out) beweegt?
- Heb je in beeld wat je nou echt belangrijk vindt in het leven? Wat zijn jouw waardes?
- ……..
Met andere woorden; profiteer je dus psychologisch wel voldoende van de keuzevrijheid van deze tijd en ben je in staat om richting te geven aan jouw keuzes…?
En ik? Ik heb gewoon lekker de oud Hollandse pepernoten bij de plaatselijke bakker gehaald!
Een fijne Sinterklaas!
Wil je beter leren omgaan met keuzestress, jouw energieniveau, assertiviteit en/of stressbestendigheid? Met andere woorden; wil je meer vitaliteit en veerkracht ontwikkelen?
Of heb je vragen over het blog? Ik spreek je graag!
Bel of mail: 0618717182 | info@vitfirma.nl of volg Vitfirma op LinkedIn; https://www.linkedin.com/company/51729468/admin/